Kraj Włochy

Stolica: Rzym
Powierzchnia: 301 230 km²
Ludność: 60 418,7 tys
Waluta: euro (EUR), 1 EUR = 100 centów
Napięcie: 220 V
Język: włoski
Wiza: wiza nie jest wymagana

Abruzja

Apulia

Bazylikata

Dolina Aosty

Emilia - Romania

Florencja

Gargano

Jezioro Comer

Jezioro Garda

Jezioro Iseo

Kalabria

Kampania

Lazio

Lombardia

Marche

Mediolan

Moliza

Neapol

Palermo

Piemont

Południowy Tyrol

Riwiera Adriatycka

Rzym

Sardynia

Sycylia

Toskania

Trentino

Umbria

Veneto

Watykan

Wenecja

Nieustający karnawał, wspaniałe zabytki i niezwykła atmosfera „Królowej Adriatyku” unoszącej się na falach.

Informacje ogólne

Chyba nie ma na świecie osoby, która nie obiecałaby sobie spędzenia chociaż jednego dnia w mieście gondoli, mostów, kolorowych masek i karnawału. Zauroczony Wenecją jest każdy, kto miał w swoim życiu przyjemność zobaczyć cud i marzenie spędzające sen z powiek niejednemu podróżnikowi. Wenecja odkąd wynurzyła się z fal jak za dotknięciem magicznej różdżki zawsze pękała w szwach od turystów. Nie ma w tym nic dziwnego – miasto położone jest na wodzie, a niezwykłą i jedyną w swoim rodzaju atmosferę tworzą bajkowe zespoły uliczek, wszechobecne kanały i piękne zabytki wręcz unoszące się na wzburzonych falach wywoływanych przez przepływajcie obok setki gondoli.

„Królowa Adriatyku” położona w północnych Włoszech nad Morzem Adriatyckim jest jednocześnie odrębną gminą oraz regionem turystycznym zbudowanym na 117 małych wyspach połączonych 150 kanałami oraz 409 mostami prowadzącymi do tajemniczych uliczek, w których warto zgubić się bezwiednie na cały dzień. Główna arteria komunikacyjna to czterokilometrowy Canal Grande dochodzący w niektórych miejscach do 70 m szerokości, dzielący miasto na połowę. Przy nim ulokowana jest większość najznamienitszych zabytków Wenecji, więc warto chociażby zwiedzić miasto z poziomu wody.

Wenecję założyli mieszkańcy stałego lądu skrywający się na bagnistych wysepkach przed najazdami Hunów, Wizygotów i Longobardów, co spowodowało, że malownicze tereny odegrały ważną rolę w historii Włoch nabierając jednocześnie istotnego znaczenia strategicznego. Kiedy nastała era panowania Bizancjum społeczność wyspiarska była od niego uzależniona do końca VII w., później jednak, gdy zwierzchnia kontrola uległa osłabieniu osadnicy wybrali własnego przywódcę – pierwszego dożę, a miasto stało się stolicą niezależnej Republiki Weneckiej. W tych czasach powstały najważniejsze budowle, czyli bazylika św. Marka i Pałac Dożów – stałe symbole państwa weneckiego i miejsca sprawowania władzy wpisane później na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. Wenecja dzięki swojemu położeniu od początku swojego istnienia posiadała wpływy w wielu obszarach Morza Śródziemnego takich jak Wyspy Egejskie, Cypr czy Kreta, począwszy od Laguny Weneckiej aż do Morza Czarnego, przez co popadła w trwający przez wieki konflikt z Rzymem. Imperium lądowe zostało nietknięte do czasów Napoleona, kiedy w 1797 r. na mocy pokoju w Campio Formio włączono je do państwa austriackiego. Niezależnie formujące się Królestwo Włoch przyjęło z powrotem do siebie Wenecję w 1866 r. Niezwykły region przez lata urzekał wielu Polaków, m.in. Adama Mickiewicza, Zygmunta Krasińskiego, Marię Konopnicką, był także inspiracją twórczą dla takich pisarzy jak Hemingway czy malarzy jak Bellini, Tycjan i Giorgione, a obecnie jest obiektem zainteresowań tysięcy turystów przybywających z całego świata by zobaczyć zabytki o pierwszorzędnym znaczeniu.
Całą okolicę nie sposób zwiedzić w jeden dzień, ciężko też wejść do każdego z kościołów, niemniej najlepszym sposobem na zwiedzanie jest skorzystanie z gondoli, wodnych autobusów i taksówek lub po prostu z własnych nóg. Warto też zaopatrzyć się w turystyczną kartę Rolling Venice lub Venice Card znacznie ułatwiające zwiedzanie miasta nie uszczuplające jednocześnie zasobności portfela.

Określenia „najelegantszy salonik Europu” użył już Napoleon podziwiając serce Wenecji, czyli wspaniały plac św. Marka – wielki architektoniczny skarb, najbardziej znany symbol chwały Wenecji reprezentujący miasto na wszystkich folderach. Nie dziwią zatem tłumy turystów oblegające najwytworniejsze kawiarnie, restauracje i ogródki, posilające się przed zobaczeniem najpiękniejszej świątyni w Europie – Bazyliki św. Marka, niepozostawiającej nikogo w obojętności. Jedni turyści znikają w jej wnętrzach, inni podziwiają romańskie zdobienia środkowych drzwi, jeszcze inni decydują się na odwiedzenie Museo Marciano i Loggi dei Cavalli. Wystrój wnętrza nie ma sobie równych, jedna wizyta nie wystarcza na ogarnięcie całości cennych mozaik, rzeźb, sklepień, łuków, kopuł i wspaniałych zdobień, choć koniecznie trzeba zobaczyć najcenniejszy skarb bazyliki – wykonany w Konstantynopolu Złoty Ołtarz ozdobiony drogimi kamieniami. Kiedy nad Piazza San Marco latają gołębie, a turyści słuchają muzyki na żywo lub odwiedzają egzotyczne sklepy pod arkadami z widocznej z daleka strzelistej wieży Kampanili rozpościera się niezwykły widok na majestatyczną Wenecję i okoliczną lagunę rozpływającą się w błękicie. Na placu wznosi się także misterna wieża zegarowa Torre dell'Orologio, a stojąc twarzą do laguny widzi się po prawej stronie XVI-wieczną Liberia Sansoviniana z rzeźbionymi arkadami i posągami, w której odbywają się koncerty muzyki klasycznej, uznawaną jednocześnie przez podróżników za najpiękniejszy budynek wszech czasów.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Od wschodu Piazzettę – otwartą przestrzeń pomiędzy San Marco a spacerowym bulwarem –  zamyka majestatyczny XIV-wieczny Pałac Dożów, w którym przez wieki sprawowano władzę i znajdowały się najważniejsze instytucje państwowe. Zwiedzenie tego niezwykłego miejsca przesiąkniętego setkami sal i komnat oraz zabytkowymi skarbami zajmuje sporo czasu, więc lepiej wcześniej zaplanować sobie czas niezbędny na poznawanie urzekających pałacowych przestrzeni. W międzyczasie warto zajrzeć na Schody Gigantów, gdzie odbywały się koronacje kolejnych dożów lub skierować się na romantyczny Most Westchnień, po którym na egzekucję prowadzano ciężko wzdychających skazańców. Po kolejnej kawie wypitej w najsłynniejszej kawiarni Florian można zwiedzić muzea: Archeologico, del Risorgimento i Correr z niebywałymi kolekcjami historycznymi lub udać się na północ od placu św. Marka by spacerować po zatłoczonym Campo San Bartolomeo, zwiedzić słynną spiralną klatkę schodową Scala del Bovolo lub wypocząć na spokojnym placu Campo San Luca. W poszukiwaniu cennych, weneckich pamiątek można udać się na zachód od San Marco, gdzie królują modne sklepy, butiki i restauracje, ale także znajdzie się kilka imponujących zabytków.

Wenecja to sześć zadziwiających i różniących się dzielnic zwanych „sestiere”, każda z nich ma swój własny klimat i spacer lub rejs po którejś z nich zapada w pamięci na długie lata. Dorsoduro posiada w swoim obrębie architektoniczne perełki takie jak Galleria dell'Accademia z niezwykłą kolekcją malarstwa weneckiego, barokowy kościół Santa Maria della Salute określony przez poetę Henry'ego Jamesa „wielką damą na progu sali” oraz barokowy pałac Ca'Rezzonico z bogato zdobionymi komnatami mieszczącymi najznamienitsze kolekcje sztuki. Dzielnicę zamyka bulwar Zattere po którym spacer to sama przyjemność, można w tym miejscu spotkać wielu turystów przesiadujących w przytulnych kawiarenkach lub głośno gestykulujących wenecjan na temat przyszłego karnawału. W zakolu Canal Grande leży także godna uwagi San Polo – ogromna dzielnica z zatłoczonym, symbolicznym, pełnym pamiątek mostem Rialto, uchodząca za handlowe centrum Wenecji z przepięknym kościołem Santa Maria Gloriosa dei Frari oraz z obiektem, którego pod żadnym względem nie można pominąć – Scuola Grande di San Rocco z niebywałymi obrazami i wieloma innymi, cennymi zabytkami. Santa Croce to dzielnica z labiryntem zadaszonych alejek z łuszczącymi się fasadami domów, poprzecinana wąziutkimi kanałami odzwierciedlającymi urok Wenecji. W dzielnicy Cannaregio można zwiedzić pierwsze na świecie getto z obecnie działającymi na jego terenie synagogami, restauracjami koszernymi i kamienicami czynszowymi, a także podziwiać niebieskie kadłuby łodzi tworzących malowniczą scenerię dla niezwykłego, gotyckiego kościoła Madonna dell'Orto. Na uwagę zasługuje także dzielnica Castello w zachodniej części miasta z wieloma turystycznymi obliczami; warto pospacerować po eleganckim nabrzeżu, obejrzeć największą atrakcję –  kościół Santi Giovvani e Paolo lub spróbować weneckich specjałów na przepięknym placu o tej samej nazwie. Swoją dzielnicę mają także Grecy ze znajdującym się w niej Museo Dipinti Sacri Bizantini oraz odrębnym charakterem kulturowym przejawiającym się w licznych zabytkach i codziennym życiu, które warto zaobserwować zgłębiając mikroskopijne uliczki.

Wenecja to także karnawał i nieustanne rozrywki, które wielu turystów łączy z pobieżnym zwiedzaniem miasta. W czasie karnawału ulice Wenecji zapełniają się wesołymi ludźmi w kolorowych przebraniach, których istotnym elementem są przecudowne i różnorodne maski. Zamaskowane procesje dosłownie wylewają się ze wszystkich uliczek i zmierzają na plac św. Marka mijając po drodze świętujące w dźwiękach barokowej muzyki restauracje. Turyści bawiący się razem z wenecjanami mogą uczestniczyć we wspaniałych balach kostiumowych, podziwiać pokazy sztucznych ogni, brać udział w historycznych spektaklach i fotografować niezwykłe parady gondoli. Nie sposób jest zliczyć wszystkie imprezy, chociaż uczestnictwo w większości nich z pewnością będzie pamiątką na całe życie.

W Wenecji jest co zwiedzać, trzeba wykazać się dużą organizacją czasu, żeby zobaczyć jak najwięcej zabytków, chociaż poświęcony czas i tak może okazać się niewystarczającym i znów będzie trzeba powrócić na nadmorski bulwar Riva degli Schiavoni by jeszcze raz podziwiać przepiękny zachód słońca lub ponownie wybrać na niekończący się rejs po labiryncie kanałów słynnego „miasta na wodzie”.

Kuchnia

Świętowanie życia to we Włoszech nic innego jak spożywanie posiłków i picie zacnych trunków. O włoskiej kuchni mówi się, że jest jedną z najlepszych kuchni na świecie, stąd jej wielka popularność w wielu krajach, gdzie lokale z włoskim jedzeniem można spotkać praktycznie na każdym rogu ulicy, a włoskie nazwy własne nie są już tak obce i na dobre zadomowiły się w powszechnym słownictwie. Spaghetti, pizza, ravioli czy lasagna to potrawy, które na stałe zagościły też na stole niejednego domu. Nie tylko takie menu jest domeną wyśmienitej kuchni, w której dominują świeże owoce, zioła, ryby i jarzyny stosowane od wieków przez włoskich kucharzy należące do zdrowej diety, której nie zaszkodzi nawet mały dodatek oliwy.

Kuchnia włoska to również wpływy innych kuchni pozostawiające swój ślad dzięki bogatej historii, wyraźnie dominują wpływy francuskie, austriackie czy greckie, chociaż wielu Włochów uważa, że właśnie domowe jedzenie jest tym najbardziej wartościowym.

Włosi mają silnie zakorzenione tradycje kulinarne, przez co spożywanie posiłków jest prawdziwym, często bardzo długim, ale jakże smakowitym rytuałem. Obowiązkowe śniadanie prima calzione nie może obejść się bez cappuccino oraz brioche lub cornetto – miękkiej bułki francuskiej nadziewanej dżemem, kremem czy czekoladą, taki posiłek można spokojnie skonsumować stojąc przy barowej ladzie. Jeżeli ktoś zgłodnieje od razu sięga po panini – wielkie kanapki składające się z bagietki przełożonej kiełbasą, serem i różnorodnymi dodatkami, w zależności od gustu. Bary z takimi kanapkami zwane paninoteca to standardowy obrazek większych miast, zamawia się zwykle tramezzini – gotowe kanapki z białego chleba z różnymi dodatkami lub gorące toste z serem lub szynką i pomidorem. Przed południem najlepiej zamówić coś na wynos w barze tavola calda, wszędzie można też kupić pojedyncze kawałki pizzy. Zapiekanki focacce obłożone serem lub pomidorem ze szpinakiem, wątróbką lub mięsem spotykane są na targach, tak samo jak popularne suppli – zapiekane kule ryżu wypełnione farszem mięsnym.

Obiad – pranzo – zazwyczaj zaczyna się od antipasto – przystawki (mogą nią być surowa szynka prosciutto, gotowana cotto lub wędzona crudo z serem mozzarella) po której następuje kulinarna celebracja zupy, risotto lub dania z makaronem zwanych ogólnie il primo, następnie ryba lub mięso, ser, świeże owoce, czyli il secondo i na koniec kawa. Pochłonięcie wszystkich dań zalecane jest wyłącznie turystom z nadmiernym apetytem.

Contorni – sałatki lub warzywa można zamawiać i spożywać osobno, w każdej restauracji można dostać też makaron z sosem pomidorowym – pomodoro lub mięsnym – al ragu, różne pasty, spaghetti z sosem bolońskim lub napoli, risotto czy też tortelini – pierożki z nadzieniem mięsnym lub serowym.

Przebywając na wczasach we Włoszech nie wypada przejść obojętnie obok lodów włoskich – gelato – cieszących się popularnością nie tylko w tym kraju. Lody w wafelku – un cono – można kupić dosłownie wszędzie, a najlepsze gelaterie przyciągają tłumy smakoszy tego cudownego i orzeźwiającego daru niebios. Raj dla podniebienia najlepiej testować w lodziarniach wyrabiających lody na miejscu, zwanych Produzione Propria.

Niezwykle smaczne są chleby wyrabiane w małych piekarniach, Włosi sceptycznie podchodzą do masowych wyrobów artykułów spożywczych, dlatego ich kuchnia ma tak wysublimowany smak, niemniej sery takie jak Bel Paese, Gorgonzola czy Taleggio produkowane są już przez większych producentów.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Cokolwiek nie mówić o pizzy we Włoszech, skąd się wywodzi, smakuje wyjątkowo, inaczej niż w innych krajach szczycących się jej podawaniem. Pieczona w piecach opalanych drewnem – forno a legna – podawana jest w sposób tradycyjny, na cienkim cieście bez zbędnych udziwnień, które weszły do mody, gdy to smakowite danie stało się powszechne. Pizzerie mogą mieć różny charakter, ale w tych najprawdziwszych można kupić wyłącznie pizzę, napoje i piwo. Obecnie żaden Włoch nie byłby w stanie zliczyć ile gatunków pizzy może zaoferować przeciętna restauracja.

Stołować można się także w „spaghetteriach” oferujących proste dania mączne i makarony spaghetti najwyższej klasy z całym wachlarzem sosów lub w „osteriach” – specjalizujących się w domowych kulinariach restauracjo-pubach.

Spacerując po włoskich ulicach bardzo często można poczuć aromat świeżo parzonej kawy. Humor można poprawić sobie espresso, caffe lungo – z większą ilością wody, Americano – z domieszką alkoholu, macchiato – podawaną z małą ilością mleka lub caffe late – przypominającą polską białą kawę.

Za Alla spina – piwo z beczki – mogą zabrać się wszyscy miłośnicy tego wspaniałego napoju; popularne piwa to Moretti, Peroni i Dreher, natomiast wódka grappa to mocniejszy trunek pochodzący z Bassano di Grappa w Wenecji Euganejskiej, a za najlepsze włoskie brandy uchodzi Stock. Także wina mają swoje wzmocnione wersje w postaci Martini, Cinzano czy Campari, natomiast po obiedzie dobrze smakuje gorzki drink Amaro lub Amaretto – słodszy z intensywnym smakiem migdałów. Ciekawym doświadczeniem może być skosztowanie gęstej, podpalanej, słodkiej, anyżowej mieszanki z ziarnkiem kawy – Sambuki, w każdym barze można zamówić też Strega – żółty, słodki likier o ziołowo-szafranowym smaku. Włosi popisują się także szerokim wachlarzem win, najlepiej smakują Soaves, Valpolicella i Chianti, w końcu włoskie wina zmieniają każdy posiłek i spotkanie rodzinne w przyjemne wydarzenie towarzyskie. We Włoszech ze względu na klimat uprawia się najwięcej odmian winorośli i produkuje najwięcej wina, niż w jakimkolwiek innym kraju. Każdy region ma swoje specyfiki, głębią smaku wyróżniają się Recioto Amarone i Recioto Amabile robione z suszonych winogron, czołowi producenci to Allegrini, Antinori, Clerico, Bruno Giacosa czy Angelo Gala. Warto zapamiętać takie słowa jak wino czerwone – rosso, białe – bianco i różowe – rose lub rosato, żeby później nie mieć problemu w restauracji z doborem ulubionego bukietu.

Istotne we włoskiej kuchni jest pewne rozróżnienie polegające na przykład na tym, że mieszkańcy północy jedzą pasta – makaron w kształcie wstążek, natomiast południowcy spożywają rurki. Północ słynie z makaronów zrobionych z jajek, często podawane są alla Bolognese – z klasycznym sosem, z chudą cielęciną i pomidorami, przyprawionym marchewką, selerem i prosciutto, natomiast klasyczny południowy makaron produkowany jest masowo i podawany z sosem napoletana, na bazie wieprzowiny. Takich podziałów jest wiele i można je zauważyć w różnych odmianach regionalnych, których we Włoszech nie brakuje.

Rywalizacja Wenecji z Lombardią o region, w którym przyrządzane jest najlepsze risotto znana jest we Włoszech nie od dziś. Risotto w samej Wenecji jest tradycyjne, choć bardziej płynne, a przy wybrzeżu jego głównym składnikiem są owoce morza z takimi szlachetnymi dodatkami jak granaty, orzeszki piniowe, groszek czy rodzynki, dla wykwintnego smaku dodaje się także szparagi, szpinak czy dynię. Włosi i turyści poszukujący kulinarnych wyzwań zajadają się pasta e fagioli – regionalną potrawą z makaronu i fasoli oraz wołowym carpaccio z cienkich plasterków surowej wołowiny skropionych marynatą na bazie majonezu, soku z cytryny i sosu Worcester. Siedząc w restauracji na placu św. Marka warto skusić się na cienkie, owalne ciasteczka baicoli, cynamonowe pierścionki bussolai oraz połączenie nugatu z toffi z dodatkiem migdałów – mandorlato. Austriacy zostawili po sobie smakowity strudel dostępny w menu wielu restauracji, w przerwie zwiedzania można też wyskoczyć na panini – kanapki z różnymi dodatkami. Po dniu wypełnionym godzinami marszu warto pochylić się nad relaksującą lampką musującego Prosecco, białego Gerganega lub Trebbiano czy czerwonego Corvina z odmianą Corvinone, pochodzących z najlepszych weneckich szczepów winnych.

Obyczaje

Włochy można scharakteryzować krótko: pizza, telewizja, fiat i piłka nożna, natomiast typowego Włocha rozpoznaje się po urodzie, krzykliwości, gadatliwości i wiecznym uśmiechu. Współczesna Italia pełna jest kulturowych paradoksów, które bardzo często można zauważyć wypoczywając w tej zadziwiającej i pięknej krainie. Powszechnie uważa się, że Włochy to mieszanka zamieszkujących je wielkich rodzin ideologicznych, politycznych i zawodowych. Rodzina jest niezwykle ważna i każda dąży do swojej suwerenności, można to zauważyć w bezpośrednich kontaktach z tymi impulsywnymi, ale bardzo przemiłymi i pogodnymi ludźmi. System społeczny jest nieco urozmaicony, niemniej różnice są mało widoczne i polegają na przykład na tym, że marchesi, czyli markizowie są biznesmenami, niektóre klany liczą się w bankowości, a inne rodziny odnoszą sukcesy w produkcji wina. Są też klasy średnie, czyli borghesi i contadini – rolnicy, którzy także tworzą rozpoznawalne grupy. Wszystkich łączy jednak narodowe motto: fatta la legge, trovato l'inganno – czyli po uchwaleniu prawa znajdzie się sposób, aby je obejść.

Włosi mają jeszcze jedną cechę, są niezwykle dumni ze swej bogatej historii i kultury, gdyż mają więcej zabytków niż w jakimkolwiek innym kraju wpisanych na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO, przez co Półwysep Apeniński jest tak tłumnie odwiedzany przez turystów. Dużą rolę w życiu religijnym odgrywa Watykan, a celebrowanie katolickich sakramentów począwszy od chrztu, przez Pierwszą Komunię, obrzędy zaślubin po pogrzeb jest we Włoszech nadal widoczne. Największe uroczystości odbywają się podczas Wielkanocy, kiedy liczne procesje przemierzają ulice miast, Bożego Narodzenia i dnia Wszystkich Świętych. Silne jest także poczucie przynależności do rodziny, miasta i przede wszystkim klubu piłkarskiego czy też własnego domu, można to zauważyć podczas bezpośredniej rozmowy z tymi przemiłymi ludźmi.

Dobrem narodowym, z którego słyną Włochy jest piłka nożna obecna w każdej sferze życia publicznego i społecznego. Narodowość jest pojęciem abstrakcyjnym, ale kiedy pojawia się football lub kuchnia, to już w grę wchodzi umiłowanie do własnego miasta i tradycji. Nazwy włoskich klubów piłkarskich zna chyba każdy niezależnie od tego czy interesuje się footballem, czy nie. Rywalizacja w tej dziedzinie podobna jest do innej „obsesji” narodowej czyli opery i bardzo często ma uwarunkowania regionalne, które łatwo można zauważyć przemieszczając się z północy na południe. Najważniejsza jest miłość do różnego rodzaju widowisk, pokazów i rytuałów, niezależnie w którym miejscu Włoch mają one miejsce, dzięki temu podkreślana jest wartość życia towarzyskiego, prostoty i przyjemności.

Każdy turysta odwiedzający Włochy musi przekonać się czym jest passeggiata, czyli rytuał wieczornego spaceru, randki z pogawędką, flirtem lub nawet plotkowaniem między znajomymi. Na ulicach włoskich miast często można spotkać grupki nie tylko młodych ludzi oddających się esencji włoskiej towarzyskości. Z Włoch wywodzą się właśnie Święto Zakochanych – Walentynki, znane już w starożytności.

We Włoszech do osób młodszych lub rówieśników na powitanie i pożegnanie wystarczy powiedzieć ciao – cześć, natomiast do osób starszych piacere – coś na zasadzie „miło cię spotkać”, buongiorno – dzień dobry lub buonasera – dobry wieczór. Na pożegnanie wystarczy rzucić arrivederci – do widzenia. Po Włochach już po pierwszym kontakcie widać, że są przyjaźnie nastawieni, gdyż żywiołowo padają sobie w ramiona i przyjaźnie się całują. Włosi uwielbiają także komplementy, więc dobrze jest im powiedzieć czasami coś miłego, choćby dotyczącego zdrowego stylu życia, urody lub dobrego wychowania.

Prawdziwym zwyczajem jest we Włoszech picie mezzo – półtoralitrowej karafki winą będącej uzupełnieniem do posiłków, w obyczajowości Włochów picie wina leży w tradycji, niemniej jednak zbyt nadmierne korzystanie z tego trunku nie leży w dobrym tonie.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Obiady zwykle jada się w restauracjach o nazwie trattoria lub po prostu ristorante. Warto pamiętać o rachunku – il conto i dokładnym sprawdzeniu jego listy, gdyż w wielu restauracjach od każdej osoby pobierana jest dodatkowa opłata za nakrycie coperto, a szczegółowy spis zamówionych dań można sprawdzić prosząc o ricevutę – szczegółowy rachunek. Oprócz coperto pobiera się też dodatkową opłatę za obsługę servizo i jeśli nie jest ona wliczona w rachunek przyjmuje się, że wynosi około 10% kwoty do zapłacenia.

Turyści wybierający się do Włoch powinni mieć na uwadze, że tak samo jak w Grecji czy Hiszpanii normalnością jest popołudniowa sjesta, kiedy zamykane są sklepy, urzędy i instytucje, na zatłoczonych zwykle ulicach pozostają pojedynczy ludzie, a wszyscy udają się na zasłużony wypoczynek lub bardzo często krótką drzemkę. Podobnie nie należy się dziwić, że dla Włochów najważniejszym wydarzeniem dnia w tym czasie może być spożywanie posiłków, kiedy wszyscy wybierają się na obiad i zostawiają miejsca pracy.

Zwiedzanie kościołów i innych zabytków nie jest mile widziane w koszulkach bez rękawów, krótkich spódniczkach i krótkich spodenkach, dlatego w niektórych świątyniach można dostać jakieś ubranie na wierzchnie okrycie ciała.

Jeżeli turysta chce skorzystać z taksówki powinien znaleźć jeden z postojów, gdyż we Włoszech nie zatrzymuje się taksówek na ulicach.

Włosi z północy kraju są bardziej powściągliwi od mieszkańców południa, niemniej chętnie odpowiadają na pytania, udzielają pomocy, zawsze też poświęcą czas, żeby opowiedzieć zbłąkanemu turyście o mało znanym fakcie z życia historycznej postaci lub przedstawić swoją opinię na jej temat.

Wenecja słynie z średniowiecznych tradycji wyrobu masek i różnego rodzaju karnawałowych przebrań, a sam karnawał jest wielkim rytuałem znanym na całym świecie. Cechy wyrabiające maski nazywały się kiedyś mascheraio, choć teraz na potrzeby turystyczne przebrania ze skóry, papieru i porcelany są wytwarzane na większą skalę w specjalistycznych zakładach. W Wenecji w trakcie karnawału jest taki zwyczaj, że bardzo często zachodzi się do baru – bacaro – na orzeźwiający łyk wina, które wypija się jednym haustem z małej szklaneczki zwanej ombra. Okres karnawału to również czas, kiedy wszyscy po zdjęciu masek stają się sobie równi i wspólnie bawią się w najlepsze, dlatego warto pojawić się w Wenecji akurat w tym czasie.

Wycieczki Fakultatywne

Wiele ciekawych miejsc wartych obejrzenia można znaleźć poza historycznym centrum Wenecji, w wodnych wioskach:

San Michele – cała wyspa położona na północ od Wenecji jest udostępnionym do zwiedzania nietypowym cmentarzem z renesansowym kościołem San Michele in Isola zaprojektowanym przez wybitnego architekta Codduciego. Na wyspę można dostać się wodną taksówką.

Murano – wyspa znana z drobnego przemysłu szklarskiego, którego wyroby można nabyć w wyspiarskich sklepikach lub podziwiać misternie wytopione dzieła w Museo Vetrario. Bezpłatnie można podziwiać także piece szklarskie i warsztaty mieszczące się przy Fondamenta dei Vertari lub samemu spróbować tego niezwykłego fachu. Spacer po wyspie można urozmaicić o zwiedzenie kościoła Santi Maria e Donato z urzekającymi mozaikami. Na wyspę można dostać się wodną taksówką.

Burano – turyści przybywają na tę wyspę, żeby zaopatrzyć się w słynące na całą Wenecję koronki oraz podziwiać piękne stragany i sklepiki z wartościowymi, rękodzielniczymi wyrobami. Urzekające jest także niezwykłe centrum rybackiej osady z jaskrawo pomalowanymi domami chylącymi się nad kanałami, po których pływają kolorowe łodzie. W licznych restauracjach można przy okazji skosztować świeżo wyłowionych z laguny małż i krabów. Panie, które chcą nauczyć się ciekawej sztuki mogą zapisać się na szybki kurs w Szkole Koronkarstwa, by po powrocie pochwalić się wśród znajomych własnoręcznie wykonanymi ozdobami. Na wyspę można dostać się wodną taksówką.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Torcello – najdalsza wyspa z głównym zabytkiem dla którego turyści decydują się na godzinną podróż promem – pierwszą w Wenecji katedrą Santa Maria dell'Assunta z osobliwym zielonoszarym wnętrzem zadziwiającym surowym, ale klimatyczny wystrojem oraz ciekawymi rzeźbami. W trakcie zwiedzania wyspy warto też podejść do kościoła Santa Fosca z tajemniczym krzesłem Attyli z legendą mówiącą, że kto na nim siądzie, zawrze w ciągu roku małżeństwo.

Lido – przez wieki na wyspie odbywały się huczne zaślubiny dożów z morzem, obecnie uchodzi za najelegantsze weneckie kąpielisko na którym turyści odpoczywają po zwiedzeniu Wenecji, a piasek i morskie powietrze działają kojąco na zmęczone zwiedzaniem ciało. Wyspa znana jest także z noweli Tomasza Manna pt.: „Śmierć w Wenecji”. Na Lido można dostać się wodną taksówką.

Giudecca – warto popłynąć na wyspę, żeby zobaczyć Mulino Stucky – zabytkowy młyn oraz kościół Franciszkanów Redentore. Bardziej wytrwali turyści mogą przy okazji zwiedzania wyspy zaglądnąć do galerii z woskowymi odlewami głów wybitnych Franciszkanów, wyeksponowanych w szklanych gablotach. Na wyspę można dostać się wodną taksówką.

Najczęściej Zadawane Pytania

Kiedy najlepiej lecieć do Wenecji?
W Wenecji niemal nieustannie trwa okres świąteczny, więc można tam lecieć praktycznie zawsze. Najbardziej obleganymi miesiącami w okresie letnim są czerwiec, lipiec i sierpień, należy jednak pamiętać, że ciężko z miejscami noclegowymi jest w okresie świąt Wielkanocy, Bożego Narodzenia czy Nowego Roku. Najbardziej przyjaznym okresem na zwiedzanie są marzec, kwiecień i maj z ciepłymi, wiosennymi dniami, a także wrzesień i październik. W miesiącach zimowych w Wenecji nie ma tłumów, a śnieżna sceneria może okazać się wyjątkowo atrakcyjna.

Planując podróż do Wenecji należy pamiętać także o odbywających się w niej licznych festiwalach, koncertach i imprezach, których nie brakuje przez cały rok. Najbardziej reklamowane wydarzenia to znany na całym świecie Karnawał odbywający się przez 10 dni poprzedzających początek wielkiego postu, zakończony wspaniałym balem maskowym odbywającym się na ulicach całego miasta; pokazy międzynarodowej sztuki – Biennale Sztuki Współczesnej odbywające się od czerwca do września oraz Festiwal Filmowy przyciągający wielu VIP-ów nie tylko z Europy (przełom sierpnia i września). Znany są między innymi La Sensa – majowy rytuał zaślubin oraz Regata Storica – odbywająca się we wrześniu wielka parada gondoli. Kalendarz imprez jest bardzo szeroki i każdy powinien indywidualnie zapoznać się z bardzo długim repertuarem.

Jaka waluta obowiązuje we Włoszech i jakie są orientacyjne ceny?
We Włoszech obowiązuje wspólna dla całej Unii Europejskiej waluta – Euro. Konsekwencją tego są nieco wyższe ceny niż w Polsce, zwłaszcza jeżeli chodzi o posiłki w restauracjach i ceny związane z infrastrukturą turystyczną.

Gdzie i jakie pamiątki kupić w Wenecji?
Półwysep Apeniński to skarbnica różnego rodzaju pamiątek, niezależnie w który region trafimy. W miejscowościach wypoczynkowych i kurortach jest wiele sklepów z pamiątkami, na pewno można w nich znaleźć ciekawe upominki.

Turyści często w małych sklepach i na bazarach szukają antyków i biżuterii, które można kupić taniej niż w stolicy Włoch. Popularnością cieszą się wyroby kulinarne, szczególnie sery takie jak mozzarella, parmezan, gorgonzola czy mascarpone, a także wyborna wina Chianti, Amarone czy Marsala – mogą to być pamiątki przeznaczone do konsumpcji lub dla celów dekoracyjnych w specjalnie przygotowanych butelkach. W każdym sklepie z pamiątkami można także znaleźć suweniry poświęcone największym klubom piłkarskim. Symboliczną pamiątką mogą być miniaturowe włoskie budowle lub miniaturki z papieskimi akcentami. Turyści o zasobniejszych portfelach mogą pokusić się o wyroby takich marek jak Gucci, Prada czy Armani. Warto pamiętać, że sklepy we Włoszech ze względu na sjestę otwarte są w godzinach: 9:00-13:00 i 15:30/16:00-19:30/20:00.

Z Wenecji nie można wrócić bez karnawałowej, wspaniałej maski czy misternie wykonanych koronek z Burano. Niezwykłą popularnością cieszą się także wyroby szklane z Murano. Wszystkie cenne pamiątki można kupić w niemalże każdym sklepie i butiku znajdującym się przy ważniejszych ulicach miasta. Za centrum handlu uchodzi w Wenecji największa dzielnica San Polo.

Jaki czas obowiązuje we Włoszech?
We Włoszech obowiązuje taki sam czas jak u nas.

Jak poruszać się po Wenecji?
Do zabytkowej części „miasta na wodzie” można dostać się wyłącznie dzięki rewelacyjnie rozwiniętej komunikacji wodnej. Wenecja jest nietypowym miastem, jeżeli chodzi o przemieszczanie się, gdyż sieć szlaków komunikacyjnych tworzą w większości kanały powiązane z ulicami. Wbrew pozorom najszybszym sposobem poruszania się po mieście jest chodzenie na piechotę ponieważ odległości między głównymi atrakcjami są bardzo małe. Odwiedzając miasto warto jednak skorzystać z innej formy komunikacji i zobaczyć piękną Wenecję od strony wody, co umożliwia niezwykle sprawnie działająca komunikacja wodna.

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Zmotoryzowani turyści muszą liczyć się z korkami na moście prowadzącym do miasta na wodzie. Lepiej poszukać przed wjazdem na most specjalnie przygotowanych parkingów, gdzie można zostawić samochód, a do samej już Wenecji dostać się specjalnym busem.

Turyści zwiedzający miasto mają do dyspozycji tramwaje wodne opływające centrum, łączące punkty na jego obrzeżach i okoliczne wyspy. Można przemieszczać się za pomocą niesamowitych „vaporetti” – tramwajów wodnych kursujących po głównej wodnej arterii Canal Grande i wielu popularnych szlakach turystycznych oraz „motoscafi” – mniejszych jednostek dowożących pasażerów do rzadziej uczęszczanych miejsc. Bilety można kupić praktycznie w każdym kiosku i sklepie, a najlepiej jest zaopatrzyć się w karnet na kilka przejazdów lub nawet kilkudniowy.

Canal Grande ma tylko trzy mosty, więc w wielu miejscach z jednej strony na drugą można przeprawić się za pomocą tzw. „traghetti” – tanich gondol-promów kursujących bez przerwy.

Taksówki wodne to z kolei lśniące i szybkie motorówki z łatwością poruszające się po całym wodnym terenie oraz po płytszych rejonach, do których nie docierają pozostałe środki komunikacji.  Można je spotkać na specjalnie przygotowanych postojach.

Największą atrakcją turystyczną jest jednak romantyczny rejs gondolą, która traktowana jest jako podstawowy środek transportu. Przejażdżka po kanałach pozwala poczuć niezwykły, wenecki klimat, tym bardziej że za odpowiednio wygórowaną opłatą turystom umilają czas śpiewacy i akordeoniści, a za całą imprezą trzeba w sumie niemało zapłacić.

Jakie są ograniczenia celne we Włoszech?
Przewóz towarów podlega ograniczeniom ilościowym na zasadach obowiązujących w UE, co oznacza w praktyce, że rzeczy osobiste i sprzęt na własny użytek nie podlega ograniczeniom celnym. W przypadku towarów można wwozić i wywozić do 200 szt. papierosów, 400 szt. cygaretek, 200 szt. cygar, 1 kg. Tytoniu, 10 l spirytusu, 20 l mocniejszego alkoholu, 90 l wina i 110 l piwa.  

Jakie dokumenty potrzebne są w razie konieczności skorzystania z służby zdrowia we Włoszech?
W nagłych przypadkach turyści z Polski objęci są we Włoszech bezpłatną podstawową opieką medyczną. Opłaca się jednak wykupić polisę ubezpieczenia podróżnego, która w razie potrzeby umożliwi pokrycie kosztów bardziej zaawansowanego leczenia i transport medyczny. Jeżeli posiadamy ubezpieczenie prywatne należy zapoznać się z jego warunkami, gdyż w większości przypadków ubezpieczeniem objęte są koszty leczenia powyżej pewnych kwot, które należy samemu opłacić. Przed wyjazdem za granicę dobrze jest jednak w oddziale wojewódzkiego NFZ złożyć wniosek o wydanie Europejskiej Karty Ubezpieczenia Zdrowotnego, która jest dowodem posiadania takiego ubezpieczenia.

Ze względu na inną florę bakteryjną należy starannie wybierać restauracje lub jadać w hotelach i przestrzegać podstawowych zasad higieny. Turyści powinni pić wyłącznie wodę butelkowaną, ewentualnie gotowaną co najmniej 10 min. Szczepienia ochronne nie są wymagane i nie ma zagrożeń sanitarno-epidemiologicznych, niemniej przed wyjazdem warto sprawdzić czy szczepienia nie są zalecane sezonowo.

Ważne informacje MSZ

Dokumentem uprawniającym do wjazdu i wyjazdu z Włoch tak jak i innych krajów Unii Europejskiej jest dowód osobisty lub paszport. Na terenie Włoch bez wizy można przebywać 90 dni, a okres ważności paszportu nie może być krótszy niż dozwolony czas pobytu.

Szczegółowe i aktualne informacje można znaleźć na stronie MSZ: www.msz.gov.pl lub na stronie ambasady polskiej w Rzymie: www.rzym.polemb.net

Ambasada Rzeczypospolitej Polskiej w Republice Włoskiej

Tresc opisow dostarczana przez merlinx.

Włochy, Rzym, Via Pietro Paolo Rubens, 20, 00197
Tel.: 0039 06 362 04 200, 0039 06 362 04 204 Tel.: 0039 06 362 04 300 (Wydz. Kons.) Tel. dyżurny: 0039 335 599 52 12 (po godz. pracy) Faks: 0039 06 362 04 322 (Wydz. Kons.) Faks: 0039 06 321 78 95
rzym.amb.sekretariat@msz.gov.pl
www.rzym.polemb.net

Konsulat Generalny Rzeczypospolitej Polskiej (honorowy) w Wenecji

Włochy, Wenecja, Palazzo Condulmer, Fondamenta Coldumer, Santa Croce 251, 30135 Venezia
Faks: +39 3474437492
venezia@consolatodipolonia.it

Wybrzeże Liguryjskie

Wyspa Elba

Wyspy Liparyjskie

Włochy: Abruzja , Apulia , Bazylikata , Dolina Aosty , Emilia - Romania , Florencja , Gargano , Jezioro Comer , Jezioro Garda , Jezioro Iseo , Kalabria , Kampania , Lazio , Lombardia , Marche , Mediolan , Moliza , Neapol , Palermo , Piemont , Południowy Tyrol , Riwiera Adriatycka , Rzym , Sardynia , Sycylia , Toskania , Trentino , Umbria , Veneto , Watykan , Wenecja , Wybrzeże Liguryjskie , Wyspa Elba , Wyspy Liparyjskie

Wybierz region Abruzja , Apulia , Bazylikata , Dolina Aosty , Emilia - Romania , Florencja , Gargano , Jezioro Comer , Jezioro Garda , Jezioro Iseo , Kalabria , Kampania , Lazio , Lombardia , Marche , Mediolan , Moliza , Neapol , Palermo , Piemont , Południowy Tyrol , Riwiera Adriatycka , Rzym , Sardynia , Sycylia , Toskania , Trentino , Umbria , Veneto , Watykan , Wenecja , Wybrzeże Liguryjskie , Wyspa Elba , Wyspy Liparyjskie